FRPA 2026 tylko na 3 lata? Paulina Matysiak pyta wojewodów, dlaczego wprowadzają ograniczenia

Rozkład jazdy

1. Ile lat dopłat do autobusów przewiduje ustawa o FRPA?
2. Które województwo ograniczyło okres rozliczenia już na poziomie formularza?
3. Co jest głównym zarzutem posłanki wobec wojewodów?

Wojewodowie skracają. Posłanka pyta

Sprawa dotyczy całego kraju, bo nabory FRPA 2026 prowadzone są równolegle we wszystkich szesnastu województwach. W każdym z nich pojawiło się jednak ograniczenie maksymalnego okresu dopłat do trzech lat, choć ustawa mówi wyraźnie o możliwości zawierania umów na okres oznaczony do dziesięciu lat. W efekcie samorządy planujące rozwój komunikacji miejskiej, lokalnych linii autobusowych czy przewozów międzygminnych straciły możliwość wieloletniego, stabilnego zabezpieczenia finansowania. W transporcie publicznym to istotne, bo operator, który ma planować siatkę połączeń, utrzymywać tabor czy inwestować w nowe autobusy, potrzebuje perspektywy dłuższej niż trzyletnia.

Matysiak zwraca uwagę, że w części ogłoszeń skrócenie okresu dopłat jest wpisane wprost. Na Dolnym Śląsku sytuacja wygląda inaczej: ogłoszenie nie zawiera limitu, ale wzór wniosku umożliwia rozliczenie tylko do 2028 roku. W praktyce zamyka to możliwość ubiegania się o dopłaty dłuższe niż trzyletnie, co posłanka uznaje za obejście obowiązujących przepisów. Podkreśla też, że ustawa nie przyznaje wojewodom uprawnienia do skracania czasu trwania umów, a czas ten nie jest kryterium oceny wniosków. Może to oznaczać przekroczenie kompetencji lub zmianę zasad bez podstawy prawnej.

Kto kazał?

Posłanka żąda od wojewodów ujawnienia korespondencji dotyczącej wprowadzenia limitu trzech lat oraz wskazania, czy był to ich autonomiczny krok, czy realizacja wytycznych lub poleceń z Ministerstwa Infrastruktury. Wskazuje także na brak transparentności, bo skracanie okresów finansowania wpływa bezpośrednio na sytuację samorządów i operatorów wykonujących przewozy autobusowe. Tam, gdzie autobus jest jedynym środkiem komunikacji publicznej, konsekwencje takich decyzji mogą być szczególnie dotkliwe.

Matysiak ocenia, że ograniczenie czasu finansowania może utrudnić planowanie usług przewozowych w mniejszych gminach i na obszarach wiejskich, gdzie pasażerowie są najbardziej narażeni na ryzyko utraty dostępu do transportu publicznego. Wprowadzenie tak krótkiej perspektywy może też zniechęcać przewoźników do startowania w przetargach i inwestowania w tabor, który często wymaga kilkuletniego horyzontu amortyzacji.

Naszym zdaniem:

To nie pierwsza sytuacja, w której funkcjonowanie FRPA budzi wątpliwości samorządów i operatorów. W poprzednich latach gminy zgłaszały m.in. trudności z kalkulacją stawek dopłat oraz brak pewności co do ciągłości finansowania. Teraz do tej listy dołącza kwestia skróconego okresu umów.