Ministerstwo Rolnictwa z nowym pomysłem na wymianę nieruchomości pod CPK

Umożliwienie właścicielom gruntów znajdujących się na terenach objętych przepisami ustawy o CPK bezpośredniej ich zamiany na inne nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przewiduje projekt zmiany odpowiedniego rozporządzenia ministra rolnictwa.

Zgodnie z harmonogramem, budowa lotniska CPK ma rozpocząć się w 2026 roku, a jego uruchomienie planowane jest na 2032 rok. W tym samym czasie ma zostać oddany do użytku pierwszy odcinek linii Kolei Dużych Prędkości między Warszawą a Łodzią.

Rozkład lotu:

1. Na czym polega planowana zmiana rozporządzenia ministra rolnictwa dotycząca gruntów pod CPK?
2. Jakie warunki będą musiały spełnić osoby fizyczne i prawne, by skorzystać z zamiany nieruchomości przez KOWR?
3. Jakie są aktualne postępy w Programie Dobrowolnych Nabyć i KPDN oraz kiedy planowany jest start budowy CPK?

Aktualny stan

Do tej pory spółka CPK zawarła ponad 500 transakcji w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN), nabywając około 1 900 działek o łącznej powierzchni przekraczającej 1 850 hektarów. W obszarze objętym decyzją lokalizacyjną dla lotniska i części zachodniego węzła kolejowego pozyskano już 1 283 hektary, co stanowi około 50% całkowitej powierzchni tego terenu.

Dodatkowo, do PDN zgłoszono 95% budynków mieszkalnych i 88% gruntów na terenie przyszłego lotniska. Spółka CPK oferuje właścicielom nieruchomości bonusy w wysokości 40% wartości budynków i 20% wartości gruntów, a także możliwość wyceny odtworzeniowej nieruchomości bez uwzględnienia stopnia zużycia.

Równolegle realizowany jest Kolejowy Program Dobrowolnych Nabyć (KPDN) na trasie planowanej linii Kolei Dużych Prędkości Warszawa–Łódź. Do programu zgłoszono 190 działek, co stanowi 95% nieruchomości kwalifikujących się do udziału, a dla ponad 50% z nich podpisano już protokoły uzgodnień.

W celu przyspieszenia procesu wykupu gruntów, planowane są zmiany legislacyjne, które umożliwią właścicielom gruntów znajdujących się na terenach objętych przepisami ustawy o CPK bezpośrednią ich zamianę na inne nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zgodnie z opublikowanym 17 czerwca projektem zmiany Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości, osoby fizyczne i prawne posiadające nieruchomości na terenach przeznaczonych na potrzeby budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego, będą mogły dokonać ich zamiany za pośrednictwem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

W zamian za nieruchomości przekazane na potrzeby CPK, KOWR będzie mógł przekazać nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zgodnie z projektem, z takiej możliwości będzie mogła skorzystać osoba fizyczna, a więc nie tylko rolnik, lub osoba prawna. Natomiast wycena oddawanej pod CPK nieruchomości nie uwzględniałaby faktu, że jest przeznaczona pod cel publiczny.

Jak stwierdza Ocena Skutków Regulacji, obecny system zamiany nieruchomości jest "niezwykle złożony", a w odniesieniu do nieruchomości rolnych - "ani efektywny ani skuteczny". Posiadacze nieruchomości położonych na terenach inwestycji związanych z CPK wielokrotnie wskazują, że dla nich cenniejszy jest grunt niż odszkodowanie finansowe - podkreśla się w OSR.

Przewidziana w projekcie zamiana poprzez KOWR będzie dopuszczalna w sytuacjach, gdy nieruchomości, stanowiące własność osoby fizycznej lub prawnej są położone na obszarze określonym w przepisach ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym, w tym na obszarze przyszłego lotniska, jak i inwestycji towarzyszących, takich jak linie kolejowe, drogi publiczne, linie elektroenergetyczne itp.(PAP)