Sprzedaż nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego po III kwartale 2009 roku

Po pierwotnym załamaniu dostaw nowego kolejowego taboru pasażerskiego w III kwartale dostawy nieco nabrały tempa, choć nadal są znacznie poniżej tego jakie powinny być. Podobnie jak w pierwszym półroczu, również i w trzecim kwartale jedyne dostawy prowadziła Pesa, która zyskała 100% udział w dwóch segmentach (SZT i wagonów).

  

W trzecim kwartale 2009 roku Pesa zakończyła realizację kontraktów na 5 pojazdów dla opolskiego oraz nieoczekiwanie znacznie przyspieszone dostawy 4 pojazdów dla podlaskiego. Oprócz tego Pesa dostarczyła 5 sterowniczych wagonów pasażerskich serii SA123. Daje to łączną ilość dostarczonych jednostek taborowych na poziomie 13 sztuk o łącznej długości 456,1 metra. W analogicznym okresie roku 2008 zostało dostarczonych aż 48 SZT, EZT i wagonów o łącznej długości 1987,9 metra. Oznacza to spadek dostaw o 72% licząc w jednostkach oraz o 77% licząc długości.

W segmencie SZT Pesa dostarczyła od początku roku 8 dwuwagonowych składów o łącznej długości 333,6 metra, podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego było to 9 SZT oraz 323,7 metra długości. Oznacza to spadek dostaw 11% licząc w ilości jednostek, jednak wzrost o 3% licząc w długościach, co jest efektem dostawy wyłącznie długich pojazdów. Według naturalnego procesu wymiany teoretyczne zapotrzebowanie na SZT w tym okresie można szacować na 6 jednostek, więc dostawy przewyższają zapotrzebowanie i utrzymują się na mniej więcej stałym poziomie. W efekcie ponownie możemy stwierdzić, że rynek SZT jest w fazie dojrzałości, a dostawy zaspokajają nie tylko bieżące zapotrzebowanie, ale również pozwalają na odbudowę zaległości. W efekcie tego roczne zapotrzebowanie na SZT można oceniać na 8 pojazdów, co jasno wskazuje, że budowanie pojazdów dla tego segmentu wyłącznie na rynek polski nie ma szans ekonomicznego powodzenia.

Trzeci kwartał przyniósł również ożywienie dostaw w segmencie nowych wagonów pasażerskich, gdzie Pesa dostarczyła swoje pierwsze w historii wagony sterownicze, które stały się pierwszymi wagonami sterowniczymi w Polsce wykorzystywanymi w ruchu planowym (oczywiście pomijając wagony stanowiące jednolitą część zespołów trakcyjnych). W efekcie dostawy w tym segmencie wynoszą 5 sztuk oraz 122,5 metra łącznej długości, podczas gdy w zeszłym roku przez pierwsze trzy kwartały dostarczono 26 wagonów o łącznej długości 686,4 metra. Daje to spadek dostaw o 80,76% liczony w jednostkach oraz o 82,15% liczonego w długościach. Podczas gdy same potrzeby związane z naturalną wymianą taboru w przeciągu trzech kwartałów można szacować na około 80 nowych wagonów! Niewiele pocieszającym jest tutaj perspektywa dostarczenia 17 nowych wagonów dla PKP IC. Z racji już półrocznych opóźnień w dostawach tych wagonów pozostaje mieć nadzieję, że prezentowany na Trako pojazd klasy pierwszej zwiastuje rychłą dostawę pojazdów.

 

Niestety żadnych dostaw nie prowadzono w segmencie lokomotyw spalinowych i elektrycznych. Oczywiście zapotrzebowanie na lokomotywy spalinowe jest zaspokajane poprzez nowe SZT, stąd jedyne braki można odczuwać w obszarze lokomotyw elektrycznych, gdzie w przeciągu trzech kwartałów dostawy powinny obejmować 12 maszyn. Niestety żadna nie została dostarczona. Jednak tutaj pojawia się zwiastun poprawy w postacie wyjechania w październiku na szlaki pierwszych Taurusów z pociągami planowymi.

 

Niestety najgorzej sytuacja prezentuje się w obszarze EZT, gdzie z zapotrzebowania w przeciągu trzech kwartałów na 30 EZT nie dokonano żadnych dostaw, a do końca roku ten negatywny trend będzie utrzymany. W przeciwieństwie do tego w tym samym okresie 2008 roku dostarczono zaledwie 13 jednostek o długości 977,8 metra, natomiast w bieżącym roku dostawy wynosiły 0.

 

Dostawy nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego po III kw. 2009 roku.

 

 

Na ostatni kwartał jest przewidziana dostawa dwóch lokomotyw Taurus, 17 wagonów z FPS oraz 1 SZT dla warmińsko-mazurskiego. Lokomotywy Siemensa są już w Polsce od dłuższego czasu, jednak ich oficjalne przejęcie przez PKP IC ma nastąpić dopiero w IV kwartale 2009 i wówczas jako odebrane znajdą się w zestawieniu. Oczywiście jak już wzmiankowane było wyżej za wyjątkiem segmentu SZT wszystkie pozostałe nadal będą cierpiały na niedostateczną ilość dostaw w stosunku do naturalnej wymiany taboru.

Nieco optymizmu pojawiło się również w obszarze przetargów. Niestety wzorem rynku tramwajowego również tutaj wszystko zaczyna grzęznąć w mniej lub bardziej uzasadnionych protestach. W poniższym zestawieniu znajdują się już parafowane zamówienia jak również te, gdzie został wyłoniony dostawca a jednocześnie podpisanie umowy z różnych przyczyn się przeciąga. Jednak nie sposób nie zauważyć, iż ilość zamówień jest nadal skromna i nijak nie pozwala zaspokoić zapotrzebowania związanego z naturalną wymianą taboru, co może skutkować kolejnymi ograniczeniami w ofercie pasażerskiej w najbliższej przyszłości.

 

Zestawienie aktualnych kontraktów na nowy tabor

 

Oprócz już rozstrzygniętych postępowań, w toku znajdują się kolejne, wyszczególnione poniżej. Na pierwszym miejscu nadal widnieje postępowanie na dostawę 20 szybkich EZT do obsługi połączeń dalekobieżnych, natomiast PKP IC zapowiada wyłonienie wykonawcy w najbliższym czasie, po tym jak JASPERS wyraziło się pochlebnie o zaproponowaniu obsługi tymi składami linii CMK i tras Gdynia –Warszawa –Katowice / Kraków. Trwa nadal postępowanie na dostawę 13 EZT dla SKM w Warszawie, gdzie na placu boju pozostały Newag oraz Pesa, jednak z racji znacznie niższych cen tego pierwszego producenta, oraz otrzymaniu zamówienia na leasing 4 sztuk 19 WE pozycja Newagu w tym postępowaniu jest dosyć wysoka. Natomiast najnowsze zamówienia dotyczą dostawy SZT dla dolnośląskiego, lubelskiego i zachodniopomorskiego. W tabeli zestawiono dodatkowo listę oczekiwanych w najbliższym czasie przetargów, gdzie bez wątpienia najważniejszym będzie postępowanie na 70 EZT dla spółki PKP PR. Niedawno wyłoniono firmę, która przygotuje SIWZ oraz dokumenty potrzebne do tego postępowania, o które bez wątpienia zawalczą nie tylko krajowi ale i zagraniczni dostawcy.

 

Przetargi w toku i oczekiwane

 

Jednak pomimo napływających pozytywnych sygnałów w formie przetargów ilość zamawianego taboru jest nadal na bardzo skromnym poziomie niepozwalającym na dokonywanie rozsądnej wymiany przestarzałego już taboru. Modernizacji nie da się przeprowadzać w nieskończoność, dlatego tym bardziej należy mieć nadzieję, że w końcu licznie zapowiadane postępowania przetargowe oraz te znacznie się przeciągające zostaną wdrożone w fazę realizacji.